Tìm hiểu điêu khắc đình làng ở Việt Nam

Thứ Bảy, Ngày 4 Tháng 3, 2023, 20:11Đăng bởi: Admin


 

Đình làng, nhất là đình làng ở miền Bắc, là kho tàng hết sức phong phú của điêu khắc Việt Nam trong lịch sử. Điêu khắc cũng tồn tại ở chùa, đền, các kiến trúc tôn giáo khác, nhưng không ở đâu nó được biểu hiện hết mình như ở Đình. Điêu khắc ở đình làng không những là nguồn tài liệu để nghiên cứu lịch sử Mỹ thuật Việt Nam, mà còn là nguồn tài liệu để nghiên cứu đời sống ngày thường cũng như tâm hồn của người nông dân Việt Nam.  

 

 

Đình An Hải

Nói điêu khắc đình làng cũng là nói đến nghệ thuật trang trí đình làng. Điêu khắc ở đây là điêu khắc trang trí. Người thợ làm đình chẳng những thành thạo trong việc dựng đình mà còn biết tô điểm cho ngôi đình thêm đẹp. Điêu khắc ở đây do đó gắn liền với kiến trúc. Hầu như trên các thành phần của kiến trúc đình làng đều được các nghệ nhân xưa dùng bàn tay điêu luyện của mình chạm khắc thành những hình mẫu có giá trị nghệ thuật cao, thu hút sự chú ý của mọi người lúc ghé thăm đình.

Ngay những ngôi đình từ thế kỷ XVI cho đến thế kỷ XVIII, điêu khắc trang trí đình làng mang đậm tính chất nghệ thuật dân gian. Những nhà điêu khắc vô danh xuất thân từ nông dân đã đưa vào đình làng những hình ảnh gần gũi với cuộc sống thực, hay là cả với giấc mơ của họ, với một phong cách hết sức độc đáo và một tâm hồn hết sức sôi nổi.

Khác với những kiến trúc tôn giáo khác, ngay ở những vị trí tôn nghiêm của đình làng, ta cũng có thể gặp hình tượng những đôi trai gái đùa ghẹo nhau hay đang tình tự... Từ thế kỷ XIX, điêu khắc đình làng hầu như không còn những cảnh sinh hoạt dân gian. Từ đây chỉ còn những hình trang trí hoa lá và phổ biến là hình tứ linh (long, ly, quy, phượng). Trong các đình thế kỷ XIX, thường có những bức cửa võng trước điện thờ được chạm trổ khá công phu.

 

 

Đình Hải Châu

Ở các ngôi đình miền Trung, điêu khắc trang trí không phong phú như­ các ngôi đình miền Bắc. Có người đã tổng kết về trang trí trên gỗ ở các ngôi đình vùng Thừa Thiên - Huế: "Trong kết cấu gỗ của nội thất tùy quan niệm thẩm mỹ mà dân làng có thể chạm trổ chi tiết đầu rồng, đuôi rồng ở đầu đuôi kèo, chạm hoa và đường chỉ xuyên tâm ở thanh xà và đòn tay. Việc chạm trổ nhiều, thích ứng với các đình có kết cấu vừa phải, thanh tú. Chạm trổ ít, thích ứng với các đình có kết cấu gỗ to lớn, đồ sộ...". Đây cũng là tính chất trang trí nói chung của ngôi đình miền Trung. Nhưng nếu điêu khắc trang trí trên gỗ có giảm sút thì ngược lại, ở các ngôi đình miền Trung lại phát triển hình thức trang trí bằng cách đắp nổi vôi vữa và gắn các mảnh sành sứ lên phần ngoài của kiến trúc. Thường thì ở nóc mái và các đường gờ mái, người ta trang trí hình tứ linh. Ở hai đầu hồi thường được trang trí hình dơi xòe cánh bằng sành sứ để cầu phúc. Đây là cách trang trí phổ biến đời Nguyễn.  

Đình miền Nam cũng có lối trang trí đắp nổi mặt ngoài gần giống đình miền Trung, nhưng điêu khắc trang trí trên gỗ thì cũng có điểm khác biệt. Phần lớn chạm khắc gỗ này đã có từ giữa thế kỷ XIX. Bốn cột đình thường được trang trí hình rồng, nên gọi là "long trụ". Nhiều nơi, long trụ chạm rời bên ngoài ốp vào, nhưng cũng có nơi long trụ được trổ một khối nguyên... Ngoài những cột long trụ đình Nam Bộ thường có các bao lam trước điện thờ, như cửa võng trong các đình miền Bắc, được chạm trổ rất tinh vi, đề tài thường là tứ linh, cá hóa long, rồng, hổ...  

 

Như vậy, điêu khắc trang trí, cùng với kiến trúc đã làm cho đình có những nét riêng trên chiều dài của đất nước.




Văn hóa Việt

Vua Dục Đức - vị vua có số phận bi thảm nhất triều Nguyễn

Vua Dục Đức - vị vua có số phận bi thảm nhất triều Nguyễn

Lịch sử triều Nguyễn từng ghi nhận nhiều vị vua có số phận bất hạnh, nhưng có lẽ không ai chịu bi kịch đột ngột, tàn khốc và u uất như vua Dục Đức.
Ca dao và Tục ngữ Việt Nam - Sự giao thoa giữa biểu trưng nghệ thuật và hồn dân tộc

Ca dao và Tục ngữ Việt Nam - Sự giao thoa giữa biểu trưng nghệ thuật và hồn dân tộc

Trong kho tàng văn hóa dân gian Việt Nam, ca dao và tục ngữ là những viên ngọc quý, lấp lánh trí tuệ và tình cảm của cha ông bao đời. Bằng những câu nói ngắn gọn, hình ảnh giàu chất thơ, chúng không chỉ truyền tải kinh nghiệm sống mà còn nuôi dưỡng tâm hồn và bản sắc dân tộc. Và khi những giá trị ấy được thể hiện qua hình thức thị giác như một tấm poster sáng tạo, chúng lại mang một sức sống mới mẻ, gần gũi với thế hệ trẻ. Poster “Ca dao & Tục ngữ Việt Nam” của Vy chính là một minh chứng đẹp cho sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại.
Rồng khổng lồ - linh vật Giáp Thìn của công viên Huế

Rồng khổng lồ - linh vật Giáp Thìn của công viên Huế

Nằm ở xã Thủy Bằng, TP Huế, công viên vui chơi giải trí hồ Thủy Tiên do Công ty Du lịch cố đô Huế xây dựng từ năm 2001 với kinh phí 70 tỷ đồng. Công viên rộng 49 hecta, có nhiều hạng mục như: Nhà thủy cung, sân khấu nhạc nước, khu trò chơi nước, đường dạo quanh hồ. Nhà thủy cung hình rồng cao 20 m, dài 50 m uốn lượn giữa mặt hồ là nổi bật nhất, từng lên báo Huffington Post của Mỹ.

Văn hóa thế giới

Giải mã phong thủy bí ẩn phía sau sự diệt vong nhà Thanh

Giải mã phong thủy bí ẩn phía sau sự diệt vong nhà Thanh

Từ hướng lăng mộ đến thế đất Tử Cấm Thành – liệu long mạch bị trục trặc có khiến đế chế kéo dài 268 năm kết thúc trong hỗn loạn và máu?
Pharaoh Ai Cập có 100 con, ngai vàng về tay ai cuối cùng?

Pharaoh Ai Cập có 100 con, ngai vàng về tay ai cuối cùng?

Pharaoh nổi tiếng Ai Cập Ramesses II băng hà khi khoảng 90 tuổi. Ông có khoảng 100 người con nên cuộc chiến tranh giành ngai vàng sau đó gây nhiều bất ngờ.
Quá trình tịnh thân đau đớn của thái giám Trung Hoa

Quá trình tịnh thân đau đớn của thái giám Trung Hoa

Để trở thành những người đàn ông hầu hạ vua chúa và phi tần trong cung, thái giám phải trải qua quá trình tịnh thân, tức cắt bỏ bộ phận sinh dục, vô cùng đau đớn.

Di sản văn hóa

Đại mộ thủy tổ Tần: Di sản khảo cổ chấn động

Đại mộ thủy tổ Tần: Di sản khảo cổ chấn động

Dấu tích đại mộ thủy tổ 18 đời Tần Thủy Hoàng. Di sản khảo cổ kỳ vĩ, quy mô vượt trội, nắm giữ bí mật nền tảng quyền lực gia tộc Tần thời sơ khai.
Khám Phá Mapungubwe: Tàn Tích Thủ Đô Vàng Lớn Nhất Cổ Đại Châu Phi

Khám Phá Mapungubwe: Tàn Tích Thủ Đô Vàng Lớn Nhất Cổ Đại Châu Phi

Hành trình đến Mapungubwe: Di sản Thế giới UNESCO. Khảo cổ tàn tích trung tâm thương mại vàng huy hoàng, bí ẩn của Vương quốc Châu Phi cổ đại tại vùng Limpopo.
Bí ẩn lăng mộ Thành Cát Tư Hãn: Sự thật và truyền thuyết

Bí ẩn lăng mộ Thành Cát Tư Hãn: Sự thật và truyền thuyết

Lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn là một trong những bí ẩn lớn nhất lịch sử nhân loại. Cùng tìm hiểu những truyền thuyết, lý do khiến nơi an nghỉ của vị đại hãn vẫn chưa được tìm thấy.

bạn có thể quan tâm đến

bài viết mới nhất

Thái Lan Foodtour: 4 Món Lạ 'Toát Mồ Hôi' Cực Gắt!

Thái Lan Foodtour: 4 Món Lạ 'Toát Mồ Hôi' Cực Gắt!

Quên Pad Thái, Tom Yum đi! Foodtour Thái Lan này sẽ khiến bạn 'toát mồ hôi' với 4 món đặc sản kỳ dị, nhìn thôi đã muốn 'quay xe'. Bạn có đủ can đảm khám phá những món lạ gây sốc này không?
Lạc vào rừng rêu Phu Sa Phìn chốn mộng giữa đại ngàn Tây Bắc

Lạc vào rừng rêu Phu Sa Phìn chốn mộng giữa đại ngàn Tây Bắc

Ẩn mình giữa núi rừng Sơn La, Phu Sa Phìn mê hoặc du khách với rừng rêu cổ thụ huyền ảo, nơi từng bước chân đều như lạc vào chốn mộng giữa đại ngàn Tây Bắc.
Hồ Hàm Thuận: Cảnh Đẹp Hoang Sơ, Cách TP.HCM 200km

Hồ Hàm Thuận: Cảnh Đẹp Hoang Sơ, Cách TP.HCM 200km

Hồ Hàm Thuận (La Dạ, Lâm Đồng), được ví von là "Vịnh Hạ Long thu nhỏ", cách TP.HCM 200km. Nơi đây mê hoặc du khách với cảnh sắc núi rừng hoang sơ, yên bình tuyệt đối. Khám phá ngay địa điểm lý tưởng cho cuối tuần này!
8 Đặc Sản Lào Ở Lao Bảo 'Thử Là Say Lòng'

8 Đặc Sản Lào Ở Lao Bảo 'Thử Là Say Lòng'

Lao Bảo (Quảng Trị): Foodtour khám phá 8 đặc sản Lào đậm đà, khó quên. Từ Xụm, Nếp Lào đến Lẩu Xìn Đạt trứ danh, vùng biên giới này chính là thiên đường ẩm thực đang chờ bạn chinh phục.
Du lịch Đan Phượng, ăn chơi gì giữa vùng đất cổ xứ Đoài?

Du lịch Đan Phượng, ăn chơi gì giữa vùng đất cổ xứ Đoài?

Sau cơn sốt game “Quán phở anh Hai”, Đan Phượng (Hà Nội) được nhiều người tìm hiểu vùng đất cổ yên bình, giàu di sản và ẩm thực đặc trưng xứ Đoài.
Tân Hoa hậu Trái đất 2025 Natalie Puskinova 'Ảnh Đẹp' Đón Vương Miện

Tân Hoa hậu Trái đất 2025 Natalie Puskinova 'Ảnh Đẹp' Đón Vương Miện

Khám phá bộ 'Ảnh Đẹp' xuất thần của Natalie Puskinova, Tân Miss Earth 2025. Mỹ nhân Cộng hòa Czech đăng quang rực rỡ và khoảnh khắc thân thiết cùng Trịnh Mỹ Anh, đại diện Việt Nam. Xem ngay!