Khi cơn gió mùa đông bắc đầu tiên chạm cửa tháng 11 thì Hà Nội bắt đầu mùa hoa mới. Đó là cúc họa mi trắng tinh khôi – loài “hoa báo đông” của riêng Hà Nội. 

Khoảng tháng 11 hàng năm khi tiết trời còn dùng dằng chưa qua thu mà cũng chẳng sang đông, cúc họa mi đã hé nở, khoe ra những cánh hoa bé xíu tinh khôi. Từng nhành cúc họa mai trắng tinh khôi áp sát vào nhau, khẽ rung theo từng cơn gió lạnh se sẽ của những ngày giao mùa.

Khi cúc họa mi theo những gánh hàng hoa len lỏi, góp sắc hương vào phố phường Hà Nội, ta biết mùa đông đã sắp về. Vì thế, với nhiều người cúc họa mi là loại hoa “báo đông” độc đáo của vùng đất Hà thành.

Cúc họa mi hay còn gọi là hoa Daisy được ví như cô thiếu nữ duyên dáng của Hà thành. Cũng là hoa màu trắng của tháng 11, nhưng so với những bông cải trắng Mộc Châu, cúc họa mi mang vẻ yêu kiều, thanh tao và điệu đàng hơn.

Cúc họa mi trắng ngần, từng cánh đơn nhỏ bé xếp xòe xung quanh nhụy hoa vàng tươi, như ôm lấy nhau, bao bọc lấy nhau trước những cơn gió đầu đông se se lạnh.

Dường như, những gì thuộc về Hà Nội đều sở hữu một vẻ đẹp quyến rũ, nhẹ nhàng mà thuần khiết, dễ “hút” lấy lòng người nhưng lại không dễ xâm phạm.

Một sớm mai thức giấc, bước vào vườn thấy cúc họa mi đã nở, ta thấy lòng nhẹ tênh và bình yên đến lạ. Rồi thỏa sức hít hà mùi vị tươi mới của đất trời, ngắm nhìn những cánh hoa trắng ngần khẽ đu đưa như vẫy gọi mùa mới tới chơi.

Cúc họa mi – loài hoa nhỏ bé, tinh khiết này dường như cũng có linh tính. Trong ánh ban mai, hoa xòe cánh bung nở như chào ngày mới với tinh thần sảng khoái, phấn chấn nhất rồi khẽ khép cánh khi chiều về. Hoa cũng như người, thức dậy đón bình mình và cụp mình nghỉ ngơi lúc màn đêm buông xuống.

Theo những chủ vườn ở làng hoa Nhật Tân, cúc họa mi đã có từ khoảng 20 năm trước, nhưng 3 năm trở lại đây, loài hoa nhỏ bé, mong manh này mới thực sự tạo nên một cơn “sốt” trong lòng những người yêu hoa và chơi hoa.

Những ngày tháng 11, dạo quanh các vườn hoa Quảng Bá, Nhật Tân, Tây Tựu… ở Hà Nội, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những luống họa mi trắng tựa bông, dập dờn đu đưa như trong khu vườn cổ tích.

Sau một thời gian tạm vắng vì chăm sóc vất vả nhưng nhanh tàn và không đem lại hiệu quả kinh tế cao, thì ngày nay, cúc họa mi đã “sống” trở lại, trở thành nét đặc trưng cho mùa đông Hà Nội.

Nhưng cúc họa mi cũng chỉ được trồng với số lượng vừa đủ bán. Để tránh lãng phí đất, một số chủ vườn còn trồng cúc họa mi xen kẽ dưới những gốc đào to.

Bởi vậy, khi vào mùa, không phải ai cũng được chiêm ngưỡng vẻ đẹp thuần khiết, tinh khôi của những bông cúc họa mi trắng muốt. Theo những xe hoa, cúc họa mi tập trung nhiều ở trung tâm Hà Nội chứ rất ít khi rong ruổi ra khu vực ngoại thành.

Từ cuối tháng 10, những người yêu hoa đã mong ngóng chạm tay vào mùa cúc họa hoa mới. Loài hoa này rất biết “làm dáng”, kiêu sa. Người trồng hoa phải chăm bẵm từ 7-8 tháng để đổi lại những bông cúc họa mi có thể “giữ sắc” trong khoảng 3 tuần.

Khi cúc họa mi tới tay người chơi hoa, tùy theo chất lượng và “số tuổi” hoa được hái ra khỏi vườn, nếu biết cách chăm và giữ, cúc họa mi có thể tươi đến 1 tuần.

Thời gian này, nếu Mộc Châu chìm ngập trong vẻ đẹp thần tiên của những cánh đồng cải trắng thì mùa đông Hà Nội lại trở nên tươi vui, rộn rã bởi những cánh hoa nhỏ xíu, trắng muốt của cúc họa mi.