Một farmstay nhỏ cũng mất 20-30 triệu chi phí vận hành, sau 2-3 năm mới lại vốn nên mô hình này không dành cho tay ngang.

Nhiều người mong muốn một cuộc sống bình yên, vui vầy với vườn tược cây cối. Cao hơn xa hơn là xây dựng thành trang trại hay farmstay để ổn định cuộc sống cho bản thân và gia đình.

Mục đích lớn hơn nữa là đóng góp cho địa phương cho nền kinh tế nước nhà những mô hình nông nghiệp xanh, sạch, đẹp.

Tuy nhiên giữa ước mơ và hiện thực còn lắm chông gai. Càng đi nhiều, càng trải nghiệm nhiều, đặc biệt là đi sâu hơn về mảng nông nghiệp, tôi càng thấy việc trang bị kiến thức và tâm thế khi chúng ta làm trang trại là điều hết sức cần thiết.

Một việc khá quan trọng nữa là phải định hình mình đang đứng ở đâu, trong tâm thế nào để có thể chuẩn bị tốt nhất cho hành trang của mình.

Tôi tạm chia ra làm ba trường hợp chính như sau:

Trường hợp thứ nhất, người có đất nhưng lại không có điều kiện tài chính để triển khai (số lượng nhiều).

Trường hợp này tôi khuyên nên trau dồi học hỏi về nông nghiệp trước. Cần nghiên cứu trồng chuyên canh hay xen canh cây gì, mô hình gì... để đem lại lợi nhuận tối đa trên đất. Từ đó xác định nguồn vốn cần thiết để triển khai. Có thu nhập cố định từ mảng nông nghiệp rồi hãy nghĩ tới chuyện khác. Đừng vội mơ mộng hay đầu tư "stay" này kia sẽ rất khó khăn về tài chính, kết quả thường là chẳng đâu ra đâu.

Trường hợp thứ hai, người có đất, có điều kiện tài chính nhưng lại không có kiến thức để triển khai (số lượng ít).

Trường hợp này nếu không có định hướng rõ ràng sẽ dễ đem tiền bỏ qua cửa sổ. Qua quá trình tư vấn và thiết kế farmstay, tôi nhận thấy khá nhiều anh chị có tiền, có đất nhưng làm không bài bài bản. Nhiều người đầu tư nông nghiệp chẳng ra nông nghiệp, mà thích chú trọng mảng "stay", vui chơi, giải trí nhiều hơn.

Ví dụ một mảnh đất khoảng hai hecta, đầu tư đủ thứ hạng mục công trình cảnh quan, giải trí, cà phê nhà hàng farmstay, homestay... mục đích biến khu đất thành trung tâm dịch vụ, giải trí.

Trong khi đó, chủ đất thiếu rất nhiều kiến thức về nông nghiệp, kiến trúc tổng quan, du lịch, văn hóa, vận hành, nghiệp vụ nhà hàng, khách sạn, quản trị, đào tạo nhân sự, maketing... Họ không hiểu rằng nếu đánh vào vui chơi, giải trí... làm sao có thể cạnh tranh được với các khu du lịch, resort chuyên nghiệp khác.

Dân trí bây giờ đã cao hơn, mức hưởng thụ cũng khác xưa nhiều lắm. Du khách họ đi nhiều, biết nhiều nên luôn có sự so sánh chứ không còn dễ dãi nữa. Đầu tư mà không hiểu rõ mình đang đứng ở đâu, mình có lợi thế gì, mình còn thiếu gì, cần gì mà chỉ có tiền thì từ chết tới bị thương mà thôi.

Trường hợp cuối, người có đất, có điều kiện tài chính, có kiến thức để triển khai (số lượng hiếm).

Trường hợp này thì khỏi phải nói họ hiểu được mình có lợi thế gì, đang đứng ở đâu, nắm kiến thức ở mảng nào sẽ triển khai mạnh mảng đó.

Lấy ví dụ như tôi từng tham quan một trang trại cây ăn trái hơn 10 hecta. Anh chủ là một kỹ sư nông nghiệp am hiểu và đam mê cây trồng. Anh xác định trồng trọt là mảng cần ưu tiên hơn trước và là mảng chính tạo ra thu nhập.

Vì vậy hiện tại, trang trại đang phát triển tốt mảng chăm sóc cây trồng cùng hệ thống vận hành, quản lý nhân sự, lắp đặt tưới tiêu.... sau đó mới phát triển nghỉ dưỡng như một mảnh ghép của hệ sinh thái.

Tuy nhiên để hình thành nên được một trang trại như vậy đòi hỏi phải có sự tính toán toán kỹ lưỡng về kỹ thuật nông nghiệp cũng như tài chính. Ví dụ tiền đầu tư hệ thống tưới tự động hơn một tỷ, tiền dầu máy nổ vận hành từ 1-3 hecta hết một triệu đồng mỗi ngày.

Tiền công nhân chăm sóc, quản lý hệ thống khoảng hơn 100 triệu đồng mỗi tháng. Tính toán bao lâu để thu hồi vốn, có lợi nhuận, không bị hụt hơi, bỏ ngang, chạy theo trào lưu chặt cây này trồng cây kia... Chưa kể nhiều khoản chi phí san lấp, đầu tư cây giống, xây dựng cơ sở vật chất trang trại khác.

Như vậy chúng ta có thể tính sơ qua chi phí chăm sóc vận hành một trang trại nhỏ khoảng một hecta, nếu ít nhân công, thì một tháng cũng phải mất khoảng 20-30 triệu đồng. Tùy mô hình mà có thể phải mất 2-3 năm sau mới có thu và lấy lại được vốn.

Ở đây tôi chỉ nói riêng về phần nông nghiệp, chứ chưa nói đến đầu tư vận hành và phát triển nghỉ dưỡng để trở thành farmstay. Muốn làm farmstay phải thêm phần quy hoạch tổng quan, xác định phong cách kiến trúc văn hóa, phương thức hoạt động, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan, đầu tư vận hành, maketing, nghiệp vụ du lịch, nhà hàng khách sạn cho nhân viên...

Phía sau đó còn rất nhiều vấn đề nhiều thứ phải học hỏi và trau dồi, đòi hỏi phải bỏ tâm huyết, tiền của, và tư duy linh động mới có thể vận hành và phát triển.

Làm trang trại khó lắm phải đâu chuyện đùa. Farmstay lại càng khó hơn, đừng nghĩ có tiền xây cái gì đó cho thật đẹp lên là chúng ta thành công. Phải hiểu rằng phía sau nó là cả một quá trình và vấn đề mà chúng ta phải luôn học hỏi, trải nghiệm, mở rộng tư duy không ngừng nghỉ.

Bài chia sẻ của Chân Tâm